Vol 1, Nos. 9 September 2006
Poems of Cirilo Castillon, Jr.
His pen name is Tata Goloy.
Born in Numancia, Aklan, Tata Goloy is now living in America together with his family. He is an active member of http://my.akeanon.com.
The following poems were written by him in 2000s.
RANG AMIGO
Rang anino
ro akong amigo
halin kato
hasta makaron
gasinunod
siin man ako umadto
sa kasubo
ag sa kalipay
una imaw sa euyo ko
kun owa it hayag
balot-na-balot nana ako
kun ako mamatay
mamunot man imaw kuno.
akong padayunon
ro akong
estorya
halin
sa pagkabata
hasta sang paggueang
kat ako onga pa
gatinangis
rang obra
may akong ginausoy
nga owa
sa akong euyo
kat ako onga pa
ginahidlaw perme
sa akong Ina
akong hatandaan
perme eang ako
gina-aywan
ro akong mga igmanghod
igto sanda
sa iskuylahan
sa among bintana
perme eang ako
nagapamintana
gatan-aw sa mahabang daean
basi may umabot
para kakon magatabang
akong ginahueat
akong Nanay
halin sa tindahan
kun imaw umabot
abo rang
kalipay
kun imaw umabot
akon gid
nga hibatyagan
maeayo pa imaw
daeagan ako
kana
akong ginausoy
tinapay
nga mamon-mamon
sa among pagpanaw
pauli
sa amon
una ako kana
malipayon
nga gasinta-sinta
akong nailaan
kun may iba pa nga sueod
ro anang baean-an
kun amat may linaga nga kamote
ag katirnong eaba-eaba
kun amat
hay may puto
nga puti ag puea
kun amat
may sakoy
ag kun inano pang iba
may ana mang uli
ibis
nga tulisan
amon nga saingon
suea
eon namon tanan
may ibis nga uga
para man
sa ibang mga inadlaw
kun amat may ana nga uli
rabanos nga puti
ag kamatis nga puea
ana nga salaron
ibhan it sinanlag
nga tulisang uga
bisan rundaya eang
hay suea eon don
namon dayon
kun amat may relip
nga akong
kamisita
bisan eang makara
ro among
kabuhi
basta una
si Nanay
ako hay masadya.
akong hatandaan
gindaea ako ni Nanay
igto sa Ibajay
among kaibahan
igmanghod kong
si Inday
igto kami nag-eubog
owa ko hisayri
kun anyong baeay
pero pagkaaga
agto kami
sa tindahan
may among baligya
sangka kaldero
nga eangkuga
Inde ko malipatan
kadamatoeog
ag magbugtaw
kami hay gapanimalay
kami hay gakanta
"Dayawon ang Diyos nga Amay..."
sa indi nagbuhay
naduea
rang Nanay
nag-agto sa Mindanao
kaibahan
si Manong ag si Inday
sadya kuno igto
ay ro Mindanao
hay "Promised Land"
ro Tiya kang Nanay
abong eugta sa Plomolok,
sa Matutum ag sa Davao
gindaea si Nanay ag daywang igmanghod
agod kabulig
sa pagpangabudlay
akong hatandaan
may sueat
rang nanay
may kaibahang
biente pesos
amon sigurong "allowance"
akong hatandaan
rang Tiya
ro nagbuyot
ginataw-an eang kami
kun ano
ro among kinahangean
para ibakae it bugas
ag suea
nga ibis nga uga
akong
hatandaan
"una kong kapurilan"
sinakon sang Tiya
si Ining
nga akong igmanghod
gapabuoe it pisitas
agod among
ibakae it asin
pero akon tana nga ginbakae
tinapay ag bubble gum
ag dulce de lemon
syempre hay nag-usisaan
sa subrang asin
ano ro ginadapatan
ako hay ginkusi
indi ko gid
malipatan
ro pisitas gali nga asin
hay subrang
sang gantang
kat owa eon si Nanay
perme eang gatinangis
ro akong habadwan
solo eang ako sa baeay
ay indi pa ako pwede
sa iskuylahan
ro akong kaugalingon
ro akong
kahampang
owa man ako nahidlaw
kay Manong
perme na man akong ginabugaw
owa imaw naila
nga kunsiin imaw
ako hay mamantaw
akong hatandaan
igto imaw
sa among kaeapit
gahinibayag sanda
sa andang
estoryahan
ako nagpaeapit
nagpasalipud
sa puno it niyog
ugaling hay hakita
it anang
kahampang
Joe, una ing manghod
basi ka
ginasueang
ule sa aton
hambae nana
kakon
owa ako maglihok
wish ko man
nga magjoin
ugaling hay subrang isot
indi pwede
kandang miron
ana akong ginsuboe
ag ginhaboy
it bukoe
mingko ayam
akong umuli
sa amon
ag maghampang nga isaea
kaibahan ro akong
kaugalingon
sa akong paghampang
kaibahan
kang kaugalingon
kami hay gaestoryahan
ag mag-
saeabtanan
sa puno it suwa
nagbuoe it siit
nga mahaba
ag gamiton nga injection
sa saging
nga maniwang
makon pagbahoe ko
gusto ko
mangin doctor
abo nga may sakit
ro akon nga
boengon
akong hatandaan
nag-agto ako
sa hospital
akong kaibahan
ro akong Ina
nga mabinuligon
kami ro nagbantay
kay Lolo Sente
nga nagbahoe ra eagay
tao kun ano ra sakit
siguro
may loslos
pero igto kami ni Nanay
sa hospital
hasta imaw namatay
gusto ko sa hospital
ro hugom
hay sadyaan
siguro hay alcohol
o ano pa
nga bueong
pero ro akong nailaan
mga doctors ag nurses
nga gadinaeagan
sadya sanda tan-awon
sa anda
nga puti nga uniform
kinahangean gid sanda
it kaabu-an katon
ngani sa akong kaisut
nabaon
gid kakon
sa akong pagbahoe
gusto ko gid
mangin doctor
ugaling
sa among kapobrehon
problema ro ginakaon
paalin makatuon
mabudlay makatapus
bisan eonlang ngani high school
Ta, kat igto eon
rang Nanay
sa Mindanao
perme eang ako
kana
nga nahidlaw
kun akon imaw nga hidumduman
nagatinangis eang ako
hasta hikatoeogan
ro akong kahulid
anang eambong
nga sedang relip
ro relip ngara
hay relief
siguro ra
kun sa makaron
hay ro ginatawag
nga ukay-ukay
pero ro relip ngara
hay may hugum
nga kaiba
siguro hay bueong
ay kun anyo abi ra
nga inuba
pero mga imported
ay U.S. made man
ro iba
mawra manlang abi
ro masarangan bakeon
it mga pobre
ngani ro hugom
ku eambong
kang Ina
hugom it tindahan
kun siin do eambong
pagbakea
ro mga alala
hay kun mag-uli imaw
halin sa tindahan
kun mag-uli imaw
may pasalobong
nga dinaea
agod inde magtinangis
ga-agto ako
sa baeay kang mga tiya
sa baeay ku akong mga Tiya
abo nga magueang
nga nagabisita
ag abo man nga tsismis
ro anda
nga dinaea
ag kun sin-o ro sumangdo
ginaobrahan nanda
it estorya
kun ako
umabot
ag abo nga bisita
nagasil-ot ako
sa daywang ka sapnay
ag magsandig sa haligi
ako hay mamati
ku anda
nga estorya
sinana
ku isaeang
bisita
makaeoeuoy man
ro sinipot sa igot
ngara ni Victorina
owa imaw ka samit
bugana
nga pangabuhi
mayad
ro anang mga igmahod
ay nakasamit
imaw
hay
owa gid
kato anay ra Tatay kara
ginataw-an kami
it mga bangeos ngaron
mabuot gid rato nga tawo
perming
maabi-abihon
kada bag-ong dag-on
may pwetis
pa sa anda
kun eomupok ro pwetis
may litrato
nga gakaeatagak
galinagsan
ro mga onga
gaaeagawan kun matagak
abo ro anda nga bisita
permi sa anda
nga masadya
singhan kang Nanay
kat madali lang
mamatay rang Tatay
mana kun eaki ro atong onga
nga ginanabdos mo ngaron
ipangaean mo gid kakon
agod imaw
ro magpadayon
ku akong oeobrahon
kat namatay kuno si Tatay
ag rang Nanay
hay gawayod
gabaligya
it ginamos
sa maghapon
ako hay gina-aywan
mga Tiya
ro gabantay
istan eang kuno ako mamatay
ay nagsulip ag abong bitus
ro nagguwa sang ilong
malisod nga pangabuhi
ro akong
haagyan
ro among baeay
owa bisan sambatong
kasangkapan
kundi sambatong baoe
nga owa it sueod
ginaobra eang nga linkuran
may among
eusong
nga ginatumuhan
may sangka bandihadong lusa
ag pilang bato
nga pinggan
may mga baso
nga bukon man
it terno
may dapog
nga may tatlong
bato
sambatong kaldero
ag sambatong
kueon
may sambatong anglit
ag tadyaw
nga biawan
may among kuring
may amon mang
ayam
may amon mang manok
mga pilang bato
manlang
nagpugo ako it kanding
ginpanakaw man
it taga-Albasan
kat ako
nagGrade I
una sa Albasan
ang igmanghod nga si Ining
tapus eon it Grade VI
sa baeay eon lang
imaw ro among Nanay
ag habilin
sa baeay
kun kami
mag-uli
para mag-ilabas
imaw ro gahakid
it humay
sa among pinggan
ag ana nga tungtungan
sambatong ibis nga uga
nga inihaw
ro among ginaobra
gasuod
sa kada isaea
among singhanon
akon lang do ueo
king ibis nga uga
ro sabat man dayon
ku kada isaea
inde a, akon man
kun kami magkaon
siput
gid tanan
owa gid it hibilin
ubos
pati bakog
inde ko maisip
kun may pobre
nga mas subra pa gid kamon.
akong ginapainu-ino
sa makaron
nga ham-an it owa gid it nakaisip
kamong magmaeanghod
nga magtoea
o magtanum it tinuean-on.
Mingko pulos ibis nga uga eang
ro hasayran namon
kan-on
kunta
may supplement man
nga bisan ginamos.
ap-at manlang abi kami
nga haaywan
sa amon
actually hay tatlo eang ngani kami
ay ro isaea hay igto mat-ana
sa ibang ka baeay ga-istar
tao ngani
kun igbata man namon dato
nga daywang ka magueang
igto kanda gakaon
ag ga eubog
ro isaea namong igmanghod
mingko mayad mat-ana rito
ro ana nga sitwasyon
kaysa sa amon
pero sa minatuod
mga ilo gid kami
nga haaywan sa kalibutan
pero akong gina-isip
nga kontento
man ako
owa man abi ako it hasayran
para ikumpara
ro among pagkabutang
eaom ko makato eang
ro pangabuhi
sa kalibutan
owa gid ako it problema
kunde ro kahidlaw eang
sa akong Ina
MGA GUYUM(02.10.04)
Ako hakatueog sa among lamesa
Sa paghinoeat sa akong Ina
Halin sa paglibod suman nga balingka.
Sa akong pagmokeat ku akong mata
Akon nga hakita mga guyum nagaparada
Bitbit mga moh-moh nga mabahoe pa kanda.
Ginpitik ko ro isaea, inapok ra dinaea,
Nagtaeap-ea-ag sanda, andang ginausoy
Naduea nga dinaea.
Owa't nagduhong, owa ma't hangawa,
Siging tinikang paadto rikato, paadto rikara;
Hasta nga makita ro gina-usoy nanda.
Sanda nga maisot, pero gainobra.
Ako nga mabahoe,
Ginapabay-an rong Ina.
Ako hay naeu-oy
Ginbuligan ko pa sanda,
Sa pag-usoy it pagka-on ku andang pamilya.
Pag-abot ni Nanay, may eoha rang mata;
Pageahay kang ayam, daeagan kami kana.
Inay, makon, hin-aga, suman natong baligya, ako ro madaea
***
Haiku
My Shadow
My friend
Forever
I hate lies—
Red, white,
Or blue.
Life is so short
It ends
When you’re having fun!
a heron
balancing in one leg
on the back of a carabao
I am free to fly
In the cage
Of bondage
***
AKONG HADUM-DUMAN:
linibong kabog
kun matunod ro adlaw
nagakuraw
mga apan
peste sa katam-nan
sadya nga sumsuman
MV El Cano
amon kuntang sakyan
ugaling kami hay haaywan
MV Legaspi
owa't teheras
para amon eugban
pag-agto namon sa Iloilo
ro among kalderong puno't adobo
nahueog sa tambyolo
sa kakognan
huni't pugo
mabati-an
idaeom it iskuylahan
onga eang
makasuhot ag maghampang
My shadow
my friend
forever
***
CHIQUIAN
MY SHADOW LONGS FOR ME
Thirsty
Knocks on my door
A smile asking for drink
As if I own the oasis
Of life
Indeed
Glass of water
One after the other
Until the thirst for my friendship
Is quenched
You like …?
Yes, yes, I do
Okay, right here, right now
We join our spirits together
As one
You smile
I see my face
I laugh, you laugh, we laugh
This is it—my shadow and me
Again
Pride
Better
for us sometimes
is to swallow our pride
to be in terms with others and
ourselves.
THE SCENT OF GREEN
Pine trees
Tamed by the wind
Beneath the great blue sky
Home for the birds and the squirrels
Smell green.