Monday, July 28, 2014

Vol 1, Nos. 9 September 2006

Poems of Cirilo Castillon, Jr.

His pen name is Tata Goloy.
Born in Numancia, Aklan, Tata Goloy is now living in America together with his family. He is an active member of http://my.akeanon.com.
The following poems were written by him in 2000s.


RANG AMIGO
Rang anino
ro akong amigo

halin kato
hasta makaron

gasinunod
siin man ako umadto

sa kasubo
ag sa kalipay

una imaw sa euyo ko
kun owa it hayag
balot-na-balot nana ako

kun ako mamatay
mamunot man imaw kuno.

akong padayunon
ro akong
estorya

halin
sa pagkabata
hasta sang paggueang

kat ako onga pa
gatinangis
rang obra

may akong ginausoy
nga owa
sa akong euyo

kat ako onga pa
ginahidlaw perme
sa akong Ina

akong hatandaan
perme eang ako
gina-aywan

ro akong mga igmanghod
igto sanda
sa iskuylahan

sa among bintana
perme eang ako
nagapamintana

gatan-aw sa mahabang daean
basi may umabot
para kakon magatabang

akong ginahueat
akong Nanay
halin sa tindahan
kun imaw umabot
abo rang
kalipay

kun imaw umabot
akon gid
nga hibatyagan

maeayo pa imaw
daeagan ako
kana

akong ginausoy
tinapay
nga mamon-mamon

sa among pagpanaw
pauli
sa amon

una ako kana
malipayon
nga gasinta-sinta

akong nailaan
kun may iba pa nga sueod
ro anang baean-an

kun amat may linaga nga kamote
ag katirnong eaba-eaba

kun amat
hay may puto
nga puti ag puea

kun amat
may sakoy
ag kun inano pang iba

may ana mang uli
ibis
nga tulisan

amon nga saingon
suea
eon namon tanan

may ibis nga uga
para man
sa ibang mga inadlaw

kun amat may ana nga uli
rabanos nga puti
ag kamatis nga puea

ana nga salaron
ibhan it sinanlag
nga tulisang uga

bisan rundaya eang
hay suea eon don
namon dayon

kun amat may relip
nga akong
kamisita

bisan eang makara
ro among
kabuhi

basta una
si Nanay
ako hay masadya.

akong hatandaan
gindaea ako ni Nanay
igto sa Ibajay

among kaibahan
igmanghod kong
si Inday

igto kami nag-eubog
owa ko hisayri
kun anyong baeay

pero pagkaaga
agto kami
sa tindahan

may among baligya
sangka kaldero
nga eangkuga

Inde ko malipatan
kadamatoeog
ag magbugtaw

kami hay gapanimalay
kami hay gakanta
"Dayawon ang Diyos nga Amay..."

sa indi nagbuhay
naduea
rang Nanay

nag-agto sa Mindanao
kaibahan
si Manong ag si Inday

sadya kuno igto
ay ro Mindanao
hay "Promised Land"

ro Tiya kang Nanay
abong eugta sa Plomolok,
sa Matutum ag sa Davao

gindaea si Nanay ag daywang igmanghod
agod kabulig
sa pagpangabudlay

akong hatandaan
may sueat
rang nanay

may kaibahang
biente pesos
amon sigurong "allowance"

akong hatandaan
rang Tiya
ro nagbuyot

ginataw-an eang kami
kun ano
ro among kinahangean

para ibakae it bugas
ag suea
nga ibis nga uga

akong
hatandaan
"una kong kapurilan"

sinakon sang Tiya
si Ining
nga akong igmanghod

gapabuoe it pisitas
agod among
ibakae it asin

pero akon tana nga ginbakae
tinapay ag bubble gum
ag dulce de lemon

syempre hay nag-usisaan
sa subrang asin
ano ro ginadapatan

ako hay ginkusi
indi ko gid
malipatan

ro pisitas gali nga asin
hay subrang
sang gantang

kat owa eon si Nanay
perme eang gatinangis
ro akong habadwan

solo eang ako sa baeay
ay indi pa ako pwede
sa iskuylahan

ro akong kaugalingon
ro akong
kahampang

owa man ako nahidlaw
kay Manong
perme na man akong ginabugaw

owa imaw naila
nga kunsiin imaw
ako hay mamantaw

akong hatandaan
igto imaw
sa among kaeapit

gahinibayag sanda
sa andang
estoryahan

ako nagpaeapit
nagpasalipud
sa puno it niyog

ugaling hay hakita
it anang
kahampang

Joe, una ing manghod
basi ka
ginasueang

ule sa aton
hambae nana
kakon

owa ako maglihok
wish ko man
nga magjoin

ugaling hay subrang isot
indi pwede
kandang miron

ana akong ginsuboe
ag ginhaboy
it bukoe

mingko ayam
akong umuli
sa amon

ag maghampang nga isaea
kaibahan ro akong
kaugalingon

sa akong paghampang
kaibahan
kang kaugalingon

kami hay gaestoryahan
ag mag-
saeabtanan

sa puno it suwa
nagbuoe it siit
nga mahaba

ag gamiton nga injection
sa saging
nga maniwang

makon pagbahoe ko
gusto ko
mangin doctor

abo nga may sakit
ro akon nga
boengon

akong hatandaan
nag-agto ako
sa hospital

akong kaibahan
ro akong Ina
nga mabinuligon

kami ro nagbantay
kay Lolo Sente
nga nagbahoe ra eagay

tao kun ano ra sakit
siguro
may loslos

pero igto kami ni Nanay
sa hospital
hasta imaw namatay

gusto ko sa hospital
ro hugom
hay sadyaan

siguro hay alcohol
o ano pa
nga bueong

pero ro akong nailaan
mga doctors ag nurses
nga gadinaeagan

sadya sanda tan-awon
sa anda
nga puti nga uniform

kinahangean gid sanda
it kaabu-an katon

ngani sa akong kaisut
nabaon
gid kakon

sa akong pagbahoe
gusto ko gid
mangin doctor

ugaling
sa among kapobrehon
problema ro ginakaon

paalin makatuon
mabudlay makatapus
bisan eonlang ngani high school

Ta, kat igto eon
rang Nanay
sa Mindanao

perme eang ako
kana
nga nahidlaw

kun akon imaw nga hidumduman
nagatinangis eang ako
hasta hikatoeogan

ro akong kahulid
anang eambong
nga sedang relip

ro relip ngara
hay relief
siguro ra

kun sa makaron
hay ro ginatawag
nga ukay-ukay

pero ro relip ngara
hay may hugum
nga kaiba

siguro hay bueong
ay kun anyo abi ra
nga inuba

pero mga imported
ay U.S. made man
ro iba

mawra manlang abi
ro masarangan bakeon
it mga pobre

ngani ro hugom
ku eambong
kang Ina

hugom it tindahan
kun siin do eambong
pagbakea

ro mga alala
hay kun mag-uli imaw
halin sa tindahan

kun mag-uli imaw
may pasalobong
nga dinaea

agod inde magtinangis
ga-agto ako
sa baeay kang mga tiya

sa baeay ku akong mga Tiya
abo nga magueang
nga nagabisita

ag abo man nga tsismis
ro anda
nga dinaea

ag kun sin-o ro sumangdo
ginaobrahan nanda
it estorya

kun ako
umabot
ag abo nga bisita

nagasil-ot ako
sa daywang ka sapnay
ag magsandig sa haligi

ako hay mamati
ku anda
nga estorya

sinana
ku isaeang
bisita

makaeoeuoy man
ro sinipot sa igot
ngara ni Victorina

owa imaw ka samit
bugana
nga pangabuhi

mayad
ro anang mga igmahod
ay nakasamit

imaw
hay
owa gid

kato anay ra Tatay kara
ginataw-an kami
it mga bangeos ngaron

mabuot gid rato nga tawo
perming
maabi-abihon

kada bag-ong dag-on
may pwetis
pa sa anda

kun eomupok ro pwetis
may litrato
nga gakaeatagak

galinagsan
ro mga onga
gaaeagawan kun matagak

abo ro anda nga bisita
permi sa anda
nga masadya

singhan kang Nanay
kat madali lang
mamatay rang Tatay

mana kun eaki ro atong onga
nga ginanabdos mo ngaron
ipangaean mo gid kakon

agod imaw
ro magpadayon
ku akong oeobrahon

kat namatay kuno si Tatay
ag rang Nanay
hay gawayod

gabaligya
it ginamos
sa maghapon

ako hay gina-aywan
mga Tiya
ro gabantay

istan eang kuno ako mamatay
ay nagsulip ag abong bitus
ro nagguwa sang ilong

malisod nga pangabuhi
ro akong
haagyan

ro among baeay
owa bisan sambatong
kasangkapan

kundi sambatong baoe
nga owa it sueod
ginaobra eang nga linkuran

may among
eusong
nga ginatumuhan

may sangka bandihadong lusa
ag pilang bato
nga pinggan

may mga baso
nga bukon man
it terno

may dapog
nga may tatlong
bato

sambatong kaldero
ag sambatong
kueon

may sambatong anglit
ag tadyaw
nga biawan

may among kuring
may amon mang
ayam

may amon mang manok
mga pilang bato
manlang

nagpugo ako it kanding
ginpanakaw man
it taga-Albasan

kat ako
nagGrade I
una sa Albasan

ang igmanghod nga si Ining
tapus eon it Grade VI
sa baeay eon lang

imaw ro among Nanay
ag habilin
sa baeay

kun kami
mag-uli
para mag-ilabas

imaw ro gahakid
it humay
sa among pinggan

ag ana nga tungtungan
sambatong ibis nga uga
nga inihaw

ro among ginaobra
gasuod
sa kada isaea

among singhanon
akon lang do ueo
king ibis nga uga

ro sabat man dayon
ku kada isaea
inde a, akon man

kun kami magkaon
siput
gid tanan

owa gid it hibilin
ubos
pati bakog

inde ko maisip
kun may pobre
nga mas subra pa gid kamon.

akong ginapainu-ino
sa makaron
nga ham-an it owa gid it nakaisip

kamong magmaeanghod
nga magtoea
o magtanum it tinuean-on.

Mingko pulos ibis nga uga eang
ro hasayran namon
kan-on

kunta
may supplement man
nga bisan ginamos.

ap-at manlang abi kami
nga haaywan
sa amon

actually hay tatlo eang ngani kami
ay ro isaea hay igto mat-ana
sa ibang ka baeay ga-istar

tao ngani
kun igbata man namon dato
nga daywang ka magueang

igto kanda gakaon
ag ga eubog
ro isaea namong igmanghod

mingko mayad mat-ana rito
ro ana nga sitwasyon
kaysa sa amon

pero sa minatuod
mga ilo gid kami
nga haaywan sa kalibutan

pero akong gina-isip
nga kontento
man ako

owa man abi ako it hasayran
para ikumpara
ro among pagkabutang

eaom ko makato eang
ro pangabuhi
sa kalibutan

owa gid ako it problema
kunde ro kahidlaw eang
sa akong Ina

MGA GUYUM(02.10.04)

Ako hakatueog sa among lamesa
Sa paghinoeat sa akong Ina
Halin sa paglibod suman nga balingka.

Sa akong pagmokeat ku akong mata
Akon nga hakita mga guyum nagaparada
Bitbit mga moh-moh nga mabahoe pa kanda.

Ginpitik ko ro isaea, inapok ra dinaea,
Nagtaeap-ea-ag sanda, andang ginausoy
Naduea nga dinaea.

Owa't nagduhong, owa ma't hangawa,
Siging tinikang paadto rikato, paadto rikara;
Hasta nga makita ro gina-usoy nanda.

Sanda nga maisot, pero gainobra.
Ako nga mabahoe,
Ginapabay-an rong Ina.

Ako hay naeu-oy
Ginbuligan ko pa sanda,
Sa pag-usoy it pagka-on ku andang pamilya.

Pag-abot ni Nanay, may eoha rang mata;
Pageahay kang ayam, daeagan kami kana.
Inay, makon, hin-aga, suman natong baligya, ako ro madaea

***
Haiku

My Shadow
My friend
Forever

I hate lies—
Red, white,
Or blue.

Life is so short
It ends
When you’re having fun!

a heron
balancing in one leg
on the back of a carabao

I am free to fly
In the cage
Of bondage

***

AKONG HADUM-DUMAN:

linibong kabog
kun matunod ro adlaw
nagakuraw

mga apan
peste sa katam-nan
sadya nga sumsuman

MV El Cano
amon kuntang sakyan
ugaling kami hay haaywan

MV Legaspi
owa't teheras
para amon eugban

pag-agto namon sa Iloilo
ro among kalderong puno't adobo
nahueog sa tambyolo

sa kakognan
huni't pugo
mabati-an

idaeom it iskuylahan
onga eang
makasuhot ag maghampang

My shadow
my friend
forever


***

CHIQUIAN

MY SHADOW LONGS FOR ME

Thirsty
Knocks on my door
A smile asking for drink
As if I own the oasis
Of life

Indeed
Glass of water
One after the other
Until the thirst for my friendship
Is quenched

You like …?
Yes, yes, I do
Okay, right here, right now
We join our spirits together
As one


You smile
I see my face
I laugh, you laugh, we laugh
This is it—my shadow and me
Again


Pride

Better
for us sometimes
is to swallow our pride
to be in terms with others and
ourselves.


THE SCENT OF GREEN

Pine trees
Tamed by the wind
Beneath the great blue sky
Home for the birds and the squirrels
Smell green.